W bieżącym roku Centrum Biblioteczno-Kulturalne w Sztabinie (organizator konkursu) tradycję tę wzbogaciło o prezentację ludowych piosenek i scenek kabaretowych z wykorzystaniem miejscowej gwary, tworząc w ten sposób blok tematyczny „Tym razem na ludowo”.
W prezentacji ludowych pieśni wystąpili Marcin Litwinko i Grzegorz Jurguć (stypendysta Marszałka Województwa Podlaskiego) zaś scenki kabaretowe zaprezentowała młodzież realizująca obecnie program „Równać Szanse 2016”. Zamiarem uczniów było zwrócenie uwagi na różnorodność, bogactwo i piękno miejscowej gwary jako mowy ludności wiejskiej różniącej się określonymi cechami od mowy mieszkańców sąsiednich okolic i języka ogólnonarodowego. Przedstawiony przez nich scenariusz opracowany został podczas warsztatów prowadzonych przez polonistkę Dorotę Łukowską. Opiekę nad grupą podczas występu sprawowała koordynatorka programu Joanna Koszycka.
Wielkanoc kojarzy się z wieloma obrzędami i zwyczajami. Oto jedna z próbek ukazująca dawny obrzęd odwiedzania domów z wiosennymi pozdrowieniami i zbierania wykupu (tak zwanego święconego)
„Widziałam Baranka Wielkanocnego
Widelca i noża trzeba do niego
Ukroję kawałek do kieszeni włożę
I pójdę w dalsze podróże
I wszystkim ludziom będę głosić
Że Chrystus zmartwychwstał
Niech nam każdy dużo wykupu daje
Nie proszę o ciele, bo mi go za wiele
Nie proszę o kozę, bo jej do kieszeni nie włożę
Ale dajcie trochę świńskiego ciała
Żeby wasza dusza do nieba się dostała
Talara bitego i kopę jaj do tego
Proszę dać nie żałować
By było za co podziękować
A gospodarz z gospodynią
Leżą w łóżku pod pierzyną
Wstań gospodarzu z łóżeczka
I poszukaj buteleczka
Byśmy trochę się napili
Bo już dość się nałazili
Gospodyni dobra była
Do pokoju zaprosiła
Dała dla nas święconego i prosiaka pieczonego
Za to wszystko dziękujemy
Zdrowiem szczęściem winszujemy
Byście państwo długo żyli a po śmierci w niebie byli
Alleluja ”
Tym razem nie było święconego, za to ciekawe i praktyczne nagrody ufundowane przez Centrum Biblioteczno-Kulturalne w Sztabinie.
W grupie wiekowej - dorośli:
Kategoria pisanka:
I miejsce - Justyna Stankiewicz
II miejsce - Justyna Kurczyńska i Anna Gilewska
W kategorii stroik wielkanocny:
I miejsce – Grzegorz Łapszys
II miejsce – Ewa Kierklo, Anna Wróblewska, Joanna Kapla, Beata Stolarska
III miejsce – Irena Ostapowicz, Henryka i Stanisław Wasilewscy, Monika Olichwier
IV miejsce – Anna Szyc, Anna Krysztopa, Dorota Skorupa, Jolanta Kapla, Magdalena Pachucka
W grupie wiekowej do lat 12
W kategorii stroik wielkanocny:
I miejsce - Magdalena Ostapowicz, Katarzyna Skorupa, Oliwia Matyskieła
II miejsce – Michał Kurczyński, Zuzia Kurczyńska, Julia Kapla
III miejsce – Olga i Anna Szmygiel, Piotr Krukowski, Kinga Chomiak, Julia Szyc
W kategorii ozdoba wielkanocna
I miejsce – Dawid Pachucki, Izabela Krukowska
II miejsce – Karolina Tomaszewska
III miejsce – Damian Pachucki, Patrycja Kapla, Juli i Wiktor Łazarscy
Nagrodę otrzymało również Stowarzyszenie Aktywny Sztabin za palmę wielkanocną.
Obecnie gwara eliminowana jest przez tak zwaną nowomodę, która oni z tradycją, ani z pięknem nie ma nic wspólnego, dlatego godne pochwały są wszelkie działania nawiązujące do naszych językowych źródeł, a opisywana impreza była jedną z takich udanych próbek.
Dyrektor Centrum serdecznie dziękuje wszystkim rodzinom zaangażowanym w podtrzymywanie wielkanocnych tradycji, młodzieży z grupy programu „Równać Szanse” za występ kabaretowy oraz solistom – wykonawcom piosenek ludowych z naszego regionu.
Helena Kozłowska
Fragment obrzędu „Zmartwychwstanie” dostarczony przez mieszkankę Sztabina Marię Suchwałko